Öğrenme . . .

Konu: Öğrenme . . . C.tesi Ekim 18, 2008 10:14 pm

Öğrenme

Organizmanın yaşamını sürdürebilmesi için çevresindeki değişmelere başarılı olarak uyum sağlaması gerekmektedir.Etkin uyum sağlama öğrenmeyle mümkündür.Duruma uygun tepkiyi verme,çevreye nasıl uyum sağlanması gerektiğini öğrenme yaşamı sürdürebilmek için İnsan bazı gereksinimlerini otomatik olarak karşılama sistemlerine sahiptir.Otomatik olarak nefes alıp verir.Kan şekeri düştüğünde otomatik olarak kana şeker salgılanır.Bu otomatik uyum sürecine hemostatik mekanizma adı verilir.Bu mekanizmanın işlevi insanda fizyolojik dengeyi sürdürmektedir.Ayrıca insanın doğuştan getirdiği refleksler yaşamı sürdürmeyi yani kalımı sağlamaktadır.Ancak hemostatik mekanizma ve refleksler tüm gereksinimleri karşılamada ve her koşulda çevreye uyum sağlamada yetersiz kalmaktadır.

Bir canlı türünün uzun süre yaşayabilmesi açlık,susuzluk,cinsellik vb. fizyolojik gereksinimlerini doyurmasına bağlıdır.Hiçbir canlı türünün temel gereksinimlerini karşılamak için çevresinden nasıl yararlanacağını öğrenmeden yaşaması olanaksızdır.

Organizma yaşamını devam ettirebilmek için çevreye uyum sağlamada etkin olmak ve değişken çevrelerde gereksinimlerini gidermek durumundadır.Çevresindeki hangi öğelerin kalımı için olumlu,hangilerinin yaşamını engelleyici,hangi öğelerin de nötr olduğunu öğrenmek zorundadır.Örneğin;sandviç açlık gereksinimini giderdiği için olumlu bir öğedir.Ancak İnsan davranışlarının çoğunluğu öğrenilmiş davranışlardır.Örneğin,yürüme,konuşma,

yazma,giyinme vb. Bu davranışların nasıl oluştuğunu anlayabilmek için öğrenmenin tanımlanmasına ve öğrenme ilkelerinin neler olduğunun bilinmesine ihtiyaç vardır.

Öğrenmenin tüm psikologlarca kabul edilmiş bir tanımı yoktur.Çeşitli filozof ve eğitim psikologlarının yaptığı öğrenme tanımları şunlardır;

· Öğrenme,doğuştan gelen davranışları,eğilimleri,ve yorgunluk,ilaç vb. etkilerle gerçekleşen organizmanın geçici durumlarını kapsamayan,çevredeki etkileşimler yoluyla davranışların oluşturulması ya da değiştirilmesi sürecidir.

· İnsanın eğilimlerinde belli bir zaman diliminde oluşan bir değişmedir.

· Pekiştirme sonucunda davranışta ya da potansiyel davranışta oldukça sürekli bir değişme meydana gelmesidir.

· Yaşantı sonucunda davranışta ya da potansiyel davranışta meydana gelen kalıcı izli bir değişmedir.

Bireyin yaşantılarının bireyde oluşturduğu şeylerdir.

Öğrenmeyi özetle tanımlayacak olursak,davranışta gözlenebilir yaşantı ürünü,kalıcı izli bir değişmedir.

Konu: Geri: Öğrenme . . . C.tesi Ekim 18, 2008 10:17 pm

Öğrenmenin Özellikleri

Davranıştaki değişmenin;

· Gözlenebilir olması

· Yaşantı kazanma sonucunda oluşması

· Nispeten sürekli olması

· Sadece büyüme sonucunda oluşmaması

Hastalık,ilaç alma vb. etkenlerle geçici bir biçimde meydana gelmemesi

Davranıştaki değişmenin nispeten sürekli olmasını açıklayacak olursak,ilk önce davranışı yönlendiren,değiştiren etkenlerle öğrenme arasındaki farkları tanımlamamız gerekir.Örneğin alkol,ilaç gibi etkenler davranışı hızla değiştirdikten sonra etkileri hızla yok olmakta;davranış eski haline dönmektedir.Yani geçici durumlar da davranışı öğrenme kadar değiştirmektedir,ancak öğrenmedeki değişme daha kalıcıdır.Bireylere alışılmamış bilgi sunulduğunda ve tekrar imkanı verilmediğinde deneklerin bu bilgiyi yaklaşık üç saniye hatır-layabildikleri görülür ve onu izleyen on beş saniye içinde bilgi hatırlanamaz hale gelir.Fakat öğrenmenin hiç meydana gelmediğini de söylemek kolay değildir.Bu nedenle öğrenmenin tanımında davranıştaki değişmenin nispeten sürekli olması kullanılmaktadır.

Öğrenmeyi davranışta ya da potansiyel davranışta değişme olarak ele aldığımızda öğrenme ve performans kavramları arasındaki farkları belirlemek gerekir.Örneğin;öğrenci sınavdaki soruları bilmesine rağmen aşırı kaygı nedeniyle öğrendiklerini ortaya koyamaya-bilir.Bu durumda potansiyel davranış öğrenmeden farklı bir şekilde sonuçlanabilir.Öğrenme nitelikli oluşsa bile,yorgunluk,açlık,kaygı vb. nedenlerle gözlenebilir davranış olarak gösterilemez. Öğrenme potansiyel olarak davranıştaki değişmedir.Performans ise bu potansiyelin davranışa dönüştürülmesidir.

Öğrenme yaşantı kazanma sonucunda oluşur.Ancak davranışların bir kısmı öğrenme ürünü olmayıp refleksiftir.Beli bir uyarıcıya öğrenilmemiş bir tepkide bulunma reflekstir.Örneğin elle sıcak sobaya dokunulduğunda elin hemen çekilmesi.Refleksif davranışlar öğrenilmemiştir.İçgüdüsel davranışlar da öğrenilmemiştir.Kış uykusuna yatma,göç etme vb.

Davranıştaki değişmeye öğrenme diyebilmemiz için;

· Yaşantı sonucu oluşması

· Kalıcı izli olması

İçgüdüsel ya da refleksif olmaması gerekir.

Organizma karmaşık davranış biçimini yaşantıdan bağımsız olarak üretirse,bu davranış öğrenilmiş davranış olmaz.